Alevilik
‘Vurun, kanları bize helaldir…’
İsadivanlı Mahallesi’ndeki saldırılarda öldürülen Kemal Özdemir’in kızlarını komşuları Gülizar Çıkrıkçı ile Zeliha Ayyıldız “Kızları ellemeyin, onlar yetimdir” diye sahiplenip evine götürüyor.
Miyase İLKNUR – Cumhuriyet
İsadivanlı Mahallesi’ndeki saldırılarda öldürülen Kemal Özdemir’in kızlarını komşuları Gülizar Çıkrıkçı ile Zeliha Ayyıldız “Kızları ellemeyin, onlar yetimdir” diye sahiplenip evine götürüyor. Ancak komşuları Kemal Özdemir’i o saldırgan grubun elinden almaya iki kadının güçleri yetmiyor. Olayı Kemal Özdemir’in kızları Fatma ve Şehriban Özdemir ifadelerinde şöyle anlatıyor: “İsadivanlı Mahallesi Polat sokakta oturuyoruz. 23.12.1978 cumartesi günü saat 13.00 sıralarında 100-150 kişilik bir topluluğun bahçe kapısına gelerek “Komünistler, Aleviler çıkın dışarı öldüreceğiz” diye bağırarak babamız Kemal Özdemir’i çağırdılar ve eve ateş açtılar. Babamız dışarı çıkmayınca saldırganlar gittiler. Ertesi gün yine aynı saatlerde ara sıra dama çıkıp baktığımızda saldırganlar Sabiha Kılıçoğlu’nun evine saldırarak ateşe verdiler, bir süre sonra askerler gelip o evdekileri götürdüler. Sıranın bize geldiğini anladık ve evden içeri girdik.
Mutfak penceresinden bakıp “İmdat” diye bağırdığımız sırada Hamo dayının (395.no’lu sanık Mehmet Ardıç) gülerek elinde uzun menzilli bir silahla evinin damından bize ateş ettiğini gördük. Saldırganlar “Vurun Alevilere kanları bize helaldir” diye bağırarak bizim evin önüne geldiler. Karşı komşumuz Gülizar ve Zeliha, “Ellemeyin onları, onlar yetimdir” diye bağırdılar. Ama saldırganlar önce evin bahçesindeki demir kapıyı, sonra da evin kapısını kırdılar ve eve her türlü patlayıcı madde attılar. Babamız Kemal Özdemir o sırada bizi banyoya sakladı. Saldırganlar salon kapısını kıracakları sırada babamız kapıyı açarak “Tamam ben sizinle geliyorum, çocuklarımı ellemeyin, ne yapacaksanız bana yapın” dedi. Saldırganlar babamızı kollarından tutarak aralarına aldılar. Bize de “Ananız var mı?” diye sordular. “Yok” deyince bizi ellemediler. Karşı komşumuz Gülizar bizi evine götürdü. O sırada saldırganların bir kısmı arkadan bize saldırdı. Komşumuz Gülizar kapıyı zorlukla örttü. Pencereden baktığımızda evimizin önünde babamızın alnı kanlı bir vaziyette iki saldırganın arasında evden dışarı çıkıyordu. Babamız “Bana yavrularımı, çocuklarımı gösterin” deyince balkona çıktık ve kendimizi babamıza gösterdik. Babamız saldırganlar tarafından sürüklenerek götürüldü. Akşam babamızı aramaya çıktığımızda eve 30 metre uzaklıkta sokakta göğsünden vurulmuş olarak gördük.”
‘Gazyağını ben getiririm’
Maraş davasında kadın sanıklar içinde en yüksek cezayı dokuz sanık alıyor. Bunlardan biri olan Meliha K. Yörük Selim Mahallesi’nde katledilen Mahmut Duman’ın evini saldırganlara gösteriyor ve öldürülmesini istiyor. Saldırganların evi yakmak için istedikleri gaz yağını da “Ben getiririm” diyerek temin ediyor. İddianame de olay şöyle geçiyor: “Yörükselim Mahallesi’nde 23.12.1978 günü öğleden sonra gelen grupların karşılıklı silahlı çatışması sırasında Mahmut Duman’a ait evin sarıldığını ve evi ateşe verdikten sonra içerisinde bulunan Mehmet Duman’ın yaralandığı ve aldığı yaralar sonucunda öldüğü, eşi Ümmühan Duman’ın yaralandığı olayda yakın komşusu Meliha K.’nun evine gelen silahlı saldırganların balkonundan, ‘İşte bu ev Alevi evi’ diyerek mağdur Mahmut Duman’a ait evi gösterdiği, saldırgan toplulukta bulunan kişilerin gaz yağı istemesi üzerine “Ben size getiririm” diyerek topluluğu yönlendirdiği ve bu nedenle TCK’nin 149/3 maddesi uyarınca cezalandırılması istenmiştir.
İyi hal indirimi
Sanık Arife S. Ünver ailesinin evine yapılan saldırıdan sonra bu aileye ait bazı eşyaları alarak evine götürdüğü, ifadesinde eşyaları sahibine iade etmek için aldığını söylemiş, muhtar tarafından ilan edildiği halde eşyaları geri getirmemiştir. Bu nedenle TCK’nin 492/3, 522 ve 525 maddeleri uyarınca 2 yıl hapis 50 TL para cezasına çarptırılmıştı. Yörükselim Mahallesi’ndeki olaylarda Boz ailesinin saldırıya uğradıklarında ev sahipleri Seher’in kendilerini çağırması üzerine onun evine saklandıklarını, ancak sanık Pakize A’nın kalabalık saldırgan gruba kendilerinin evde olduklarını ihbar ettiğini ve “gâvurlar burada öldürün, yakın” dediğini hem savcılık hem de mahkeme ifadelerinde söylediler. Sanık Pakize A.’nın mahkeme sırasında tavırları nedeniyle iyi hal indirimi uygulanmış ve 2 yıl hapis cezası ile cezalandırılmıştır. Askeri savcı iddianamenin 126. sayfasında 191. no’lu sanık Gülistan A.nın 23.12.1978 günü Nergiz ailesinin evine saldıran grubun başında bulunduğunu, Alevi evlerini gösterdiğini, “Allah’ını seven Alevileri öldürsün” diye bağırdığını, Fatma Şengül ile Ali Akıncı’ya saldıran gruplara bu evleri gösterdiğini, bu nedenle TCK’nin 311 son delaletiyle 149/2 maddesi uyarınca cezalandırılmasını istemiş, esas hakkındaki mütalaasında da TCK’nin 172/1 maddesi de delaletiyle TCK’nin 149/2 maddesi uyarınca cezalandırılmasını istedi. Tanık ifadeleriyle suçu sabit görülen sanık Gülistan A. dava sonucunda 6 yıl ağır hapis cezasıyla cezalandırıldı.
‘Asıl öldürülecek buydu’
Sanık Fatma Ö’nün, Ali Akıncı’nın evine yapılan saldırıda, maktul Akıncı olay yerinden uzaklaşırken topluluğa hitaben “Allah belanızı versin, asıl öldürülecek adam buydu” demesi üzerine topluluğun yakaladıkları Ali Akıncı’yı öldürdükleri tanık ifadeleriyle ortaya çıkmış ve sanık Fatma Ö. 2 yıl hapis cezası ve 50 TL ceza almıştı. Sanık Döndü A, Fatma S, Melek K, Leman Ç, Hacer T, Elif S, Sabiha T, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırıldılar. Saadet D. ile Azize E. ise firari sanıklar arasında yer aldığı için sorgusu yapılmadı.
YAZI DİZİSİNİN BİRİNCİ BÖLÜMÜ: Maraş’ın kadınları… ‘Hamileyim, bari beni öldürmeyin’
YAZI DİZİSİNİN İKİNCİ BÖLÜMÜ: Maraş’ın yiğit kadınları