Deklarasyonê Dêsımi

Dewlete sebeta Tertelê 38i, huzbarê reisê cumhurri be meğdura ra pia meclis de bêro têare, qurbananê terteli biyaro ra xoviri, suc u guna xo era xo no, êfa xo bıwazo.

1. Têriamaena Tertelê 38i bêro hurêndi, wertê qoma de bıngê haştiye roniyo.

Dewlete sebeta Tertelê 38i, huzbarê reisê cumhurri be meğdura ra pia meclis de bêro têare, qurbananê terteli biyaro ra xoviri, suc u guna xo era xo no, êfa xo bıwazo.
Meclis de koordinasyon be dozkariya Tertelê 38i ra têriamaene ra mesul komisyonê de daimi bero ronaene.
Memekiye de fıkır u idara zanoğ u raybera de, ebe usıl u qêydanê enternasyonala ra “Bonê Dokumentasyonê Tertele 38i” roniyo.
Parlamento ra bıce hata arşivanê “Genelkurmay” têde arşivê Tertelê 38i ra bê.
Caê ke tede zaw u zeç be cêni u cüamerda ra mılet sığlet qır kerdo name bê. Ebe jü nışanê “xoviriardene u xoviranêkerdene” ra nişan bê ke, wa ebedi bê, tarıx tekerrür mekero.
Seyid Rıza be ağlerê Dêsımiyê ke hetê dewlete ra erziyê dare, axıriya xo inkar biya, axıriya dina be caê mezalanê ina eşkara bo, tibarê xo bıdiyo cı.
Qeyd u lista domananê 38’i eşkara bo; êwê ke “ewlad” cêriyê name bê, ê vindikerdiya ki doza axıriya ina bıçariyo.
Kesê ke amê qır kerdene, ebe zor goçê cı gırê diyo, ruşnê mefi, ya ki nêheqiye cırê biya heqa ina pêyser bıdiyo cı, meğdurênia ina bêro wedardaene.

2. Hardê Dêsımi ebe sindoranê xuyê khana ra nas bo, namê xo iade bo.

“Qanunê Tunceliye / Tunceli Kanunu” wedariyo. Namê dewa, qeza be suka ra iade bê.
Kamê ke Tertelê 38i de ca gureto, ya ki beçıka xo têy biya namê ina hardê Dêsımi de bon, meydan u caanê meskuna ra wedariyo.
Hardê Dêsımi bê isan verdaene ramıtena politika Tertelê 38iya, na politika ğelet u qefçıle bıvındariyo.
Dewê ke kerdê thal u veşnê, bêrê vıraştene. Tıdarekê racêriyaene bıceriyo de ke, mefi biyay bêrê dewanê xo xorê rêyna mekan bıcêrê.
Pırojê bendagırêdaene bêrê vındarnaene, ebe siyanur zern peda kerdene bıqediyo.
Muzır şarê Dêsımi rê bımbarek u ziyargeo, kes qarşê cı mebo, destanê xo cıra bıoncê.

3. Kamiya Dêsımi nas bo.

Pêro muxlıti heq u huquq de têduşt bê.
Xusisiyetê şarê Dêsımi berê nas kerdene, ze “Horasan Türkleri” be “Kürt Alevi” vaten u lıqota ra hevz bıkeriyo. Kamiya Kırmanc/Zazay nas bo.

4. Zonê ma u pi de mektebi ra bê, zonê xode heqa talım u terbiyey bıdiyo cı.

Tırkiya de zonê ke tewr zaf qesey benê, Zazaki/Kırmancki ina ra zonê hirêino. Zazaki/Kırmancki Dêsım de çıxa ke hira qesey beno ki, rubarê asimilasyoni be tertela ra, se ke UNESCOy ki serra 2008ine de ardo ra zon, amo hedê merdêne.
Zonê ma u pi de heqa mektebe bıdiyo ke, Zazaki/Kırmancki vindi mebo, pay ra bımano.
Dezgê TRT de ebe Zazaki/Kırmancki jü qanalê televizyoni ra bo.

5. Teminatê serbestiya itıqati peda bo, roniyo.

İtıqatê Dêsımi, Raa Heqi resmiyet de qebul u nas bo.
İtıqata rê teyna vaten u nustena de nê, ebe raştiye têduştêni deceriyo.

6. Kamiya Dêsımi, zonê Dêsımi, itıqatê Dêsımi ebe nizamnama bıngi bıceriyê bınê teminati.

Haştiye u bıratiye nesibê her kesi bo.
Haştiye u bıratiye wazenime.

X. Çelker, Eli Bıra

04.05.2012 (Roca Xoviriardena Tertelê 38i)