Connect with us

Dersim News, Dersim Haber, Dersim

William Shakespeare ve Zazaca

Yazarlar

William Shakespeare ve Zazaca

Doğasıyla, diliyle, inancıyla yeryüzünde özgünlüğüyle var olma mücadelesi veren bir toplum için galiba söylenecek sözlerden biri de Shakespeare’nin “ Olmak yada Olmamak işte tüm mesele bu” cümlesinden başkası olamazdı, diye düşünüyorum.

Sosyal medyada paylaşın
        
   

Cihan SÖYLEMEZ

WİLLİAM SHAKESPEARE ve DERSİM’CE/ZAZACA 

Dünyada edebiyat, tiyatro bil-cümle sanat aleminde ve  sanatla ilgisi olmayan çevrelerin kulaklarında dahi çınlayan bir cümle vardır. Bu cümle her ne kadar soğuk ve sisli Britanya karasında yazılmış olsa da, hem zamanını hem mekanını aşmış bir şekilde tüm dünyamıza yayılmıştır. Gök kubbe de asılı kalmıştır. Asırlar boyu onu tahtından indirecek bir edebi eserin şövalye cümlesi çıkmamıştır.  

Bu cümle ne bir krala aittir, ne bir şaha aittir ne de bir ilahi veya ilahsız bir dinin mesajcısına. Bu cümle iktidar için işlenen bir cinayetin trajedisinden çıkmış, Danimarkalı Prens Hamlet’e sesini ve vücudunu bahşetmiş, William Shakespeare’e aittir.  

“ To be or Not to be, thats the question”  

“ Olmak yada olmamak, yaşamak yada yaşamamak işte tüm mesele bu” ile başlayan tiradın devamını okuyan herkes oradaki gerilimi, iç hesaplaşmayı ve isyanı fark eder. Ben de naçizane bu kıymetli tiradın,  Zazaca yazım dünyasında yerini alması için farklı isimleriyle  (Zazaca/Kırmançca/Dimılice/Dersimce…)  özgünlüğünü ortaya koyan Aryan lisanımıza  çevirdim.  

Doğasıyla, diliyle, inancıyla yeryüzünde özgünlüğüyle var olma mücadelesi veren bir toplum için galiba söylenecek sözlerden biri de Shakespeare’nin “ Olmak yada Olmamak işte tüm mesele bu” cümlesinden başkası olamazdı, diye düşünüyorum.  

Bakalım, kalemimden çıkan Hamlet ünlü tiradıyla bizlere ne demiş;  

HAMLET

Biyaene ya ké nébiyaene 
Mesele nuyo na dina de 
Eve fikré azberj  
Verva tiri bexté şiae de 
Verva qılaşengé taliye şiae de 
Ya  
Dezu ver pay ra vindena 
Ya ké 
Çheké gıredana ho ser 
Deryayé belau ver , pet vindena 
Peroine ra vana : ende beso , yi sıma 
Eve merdené azberj  
Eve rakotené azberjé ra. 
Deze zerrey , çhilé bepey ké azé mordem onceno 
Eve merdené azberjé dıme ra , şikime vajime ende her çı qedino
Eve merdené , rakotuné azberjé ra 
Teyna ve teyna ju hewné xori ve şiren ra  
Vıleşino ro sono her çı, eve wastene zerre ra 
A merdene hewn de, hewn vinena belka  
A rınd néya , sene hewn vinena tı  

Kam zonena ?  

Reey, biare ho vir 
Çıke  
merdene hewne ra eke urzene ra  
Yeno çimune tu ver , tersneno tı  
Bare weşiya eve butu zoriye ho ra 
Biare ho vir  
Uyo ke weşiya derg , ce’neme keno tore 
Na fikre ters u xof ra zovina çı néyo . 
Verva kamçıye ze’man u zervan de  
Kam besekeno ké pay de vindero ? 
Şerefé mordemé ké bıne lınguné azcer de şiyo 
Haskerdene ké gıno laşeré hefe de xeneqiyo 
Qanune ké darde we , hükme ho çino 
Riyedezu ke sare ho gureto, şiyo her cae de jil do 
Çherené ke te’pare ho kerdo vind , vıleçewt biyo veré mordemé xıravune deWerte no butu biyayise de ,  
Mezale ké kuno tu dest 
Çıra 
Kardiya Thuze néoncena  
Nésanena , şene ho ? 
Verva néweşaniye est biyayise de 
Çıra , 
Eve kardé bariye ra , eve ho néxelesnena ? 
Kam wazeno ké 
Peroine ra ver 
Pay de bımano 
Bıne bare weşiye de  
ho bıqefelno , bifiyo araq 
Merdene ra dıma çı esto ?  
Kam esto ke şiyo a dina cero ra onca ? 
Na sıké xoriye ké mevo  
Çıra mordem  
Çime ho bitersno ? 
xof zerya ho kero ? 
Dezé ontene ke raji mekero i
son  
Belayé bezonayen ra eve ho Çıra meerzo ison ? 
Fame he’nen ra ma bime tersenok 
Veré ters u xof u ra 
Roştiye fikr biye bezar 
Bereqıyayise zerre ma bi vind 
Na ruwal ra  
Mordemé ke wazeno , bithoro  
Karo pil , kerdane pil bıkero 
Vınderneno inu , verva inu  
bendu onceno  
Heneqneno inu eve fikre tersu ra 
Fikre azberj vışino pero 
Beno vıleçewt veré beqanuniye de 
Coku ser yeno veré hükme zorbaji de 
Hama gune hen mebo 
Hona yew yihtimal ke esta 
Eve fikre azberj ; merdene , rakotune 

Sosyal medyada paylaşın
        
   
Continue Reading
You may also like...
Click to comment

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

three × 1 =

More in Yazarlar

To Top