Connect with us

Dersim News, Dersim Haber, Dersim

Dersim Soykırımının Baş Mimarı Mustafa Kemal’dir

Dersim 38

Dersim Soykırımının Baş Mimarı Mustafa Kemal’dir

1935 sonlarında TBMM’de Dersim Sorunu’nu gündeme getiren ve hemen sonra da Tunceli Kanunları’nı çıkartıp ordularına Dersim’i hedef gösteren yine Mustafa Kemal’dir.

SEYFİ CENGİZ

Alevi aydınları arasında Mustafa Kemal’in Dersim soykırımında bir suçu olmadığı, olan bitenin onun hasta olduğu bir dönemde ve onun bilgisi dışında cereyan ettiği düşüncesi hayli yaygın görünüyor.

Bu düşüncenin gerçeklikle bir alakası yoktur.

Mustafa Kemal daha Birinci Savaş yıllarında bir İttihatçı olarak Dersim Meselesi’ne bulaşmış biridir.

Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Arşivi’ndeki bilgilere göre, 8 Mart 1916 Dersim direnişini bastırmakla o sırada 16. Kolordu Komutanı olan “Mustafa Kemal Paşa” görevlendirilmiş, Ruslar’ın hareket sahasının daraltılması ve Dersim direnişinin bastırılmasında onun aldığı ya da önerdiği tedbirler etkili olmuştur (ATASE, Klasör 147, Dosya 664, Fh. 80’den nakleden Suat Akgül, Amerikan ve İngiliz Raporları Işığında Dersim, s. 38).

Palu ve Elazığ’a doğru ilerlemekte olan direnişçiler Diyarbakır ve Elazığ’dan gönderilen birliklerle Peri Suyu kuzeyıne çekilmek zorunda bırakıldıktan hemen sonra ise Mustafa Kemal kendi görevini Yarbay Galatalı Şevket’e bırakmış ve Haziran 1916’da direniş Galatalı Şevket tarafından bastırılmıştır.

Bu Dersim direnişi bastırıldıktan kısa bir süre sonra Ruslar Erzincan’ı işgal eder. Bu ortamda Dersim kendi özgürlüğü için yeniden harekete geçer. Koçgirili Alişer, Mustafa Vefa ve Haydar’ın da aralarında bulunduğu Dersimli liderler, Dersim ve Kürdistan adına Ruslar ve Ermenilerle görüşerek bir anlaşma yaparlar. 1916 Temmuz’unda Ovacık’ta Ruslar’ın ve Ermeniler’ın tanımaya hazırlandıkları bir Dersim hükümeti kurulur.

İşte tam bu sırada İttihatçılar bir kez daha Dersim’de oluşan bu çekirdek yönetimi ortadan kaldırmak üzere o sırada İkinci Ordu Komutan Vekili olan Mustafa Kemal’e görev verirler (Bk. ATASE Arşivi, Kl. 2950, Ds. 71, Fh. 1, 79, 80 ve 81’den aktaran S. Akgül, a.g.e, s. 41).

Ruslar’ın geri çekilişini takiben Dersim yönetimi Türk ordusu tarafından yıkılır (1918).

Mustafa Kemal ve Dersimliler çok geçmeden tekrar karşı karşıya gelirler. Bizzat Osmanlı hükümeti tarafından Samsun’a yollanan Mustafa Kemal ve beraberindekilerin Ermeni, Dersim ve Kürt özgürlük hareketini engellemek amacıyla Erzurum ve Sivas kongrelerini organize ettikleri aşamada, yaklaşık bu aynı sıralarada, Dersim’de Kemalistler’in otoritesini tanımayan dönemin tek gerçek kurtuluş hareketi şekillenir. Celal Bayar’ın deyişiyle Dersimliler Koçkiri hareketini başlatır. Bu hareket de bilindiği gibi Mustafa Kemal ve arkadaşları tarafından kırımla bastırılmıştır.

1934’te İskan Kanunu çıktı.

1935 sonlarında TBMM’de Dersim Sorunu’nu gündeme getiren ve hemen sonra da Tunceli Kanunları’nı çıkartıp ordularına Dersim’i hedef gösteren yine Mustafa Kemal’dir.

4 Mayıs 37 tarihli taarruz emrini (soykırım buyruğu) veren de odur. Bu tarihten kısa bir süre sonra, 8 -13 Haziran 37 tarihleri arasında bölgeye gelerek valiler ve askeri yetkililerle görüşmeler yapmış, gelişmeleri yakından takip etmiştir. Seyit Rıza esir edildikten sonra Dersim kasabı Alpdoğan’a ilk kutlama mesajı ondan gelmiştir. 15 Kasım 37’de Seyit Rıza idam edildiğinde Elazığ garında infazların bitmesini beklemektedir. 38’de hasta yatağında bile kendisinin Dersim’in ortadan kaldırılması yönündeki emrinin hayata ne ölçüde geçirilidiğini merakla izlemektedir.

Tüm bu gerçeklere rağmen M. Kemal’i ve TC devletini aklama çabaları nafiledir.

Alevi aydınları, Alevi dergileri, dernekleri ve diğer kurumları İttihatçı-Kemalist geleneksel Bektaşi tavrını artık bırakmak, açık ve net bir Dersim politikası benimsemek durumundadırlar.

Dersim 38 Girişimi bir fırsattır.

Alevi hareketi bu girişime açık destek vererek Dersim ve Kızılbaş sorunundaki samimiyetini kanıtlamalıdır.

Not: Bu makale 30 Mayıs 2005 yazılmıştır. Konunun güncel olması nedeniyle yeniden yayınlanmıştır.)

Kaynak: www.desmalasure.de

 

Sosyal medyada paylaşın
        
   
3 Comments

3 Comments

  1. SEYITRIZA

    05/12/2011 at 09:15

    Ben gene yazmadan ede miyecem Eger gercekten alevilerse demokratlarsa bir vicdanlari varsa Dersimde SOYKIRIM yapan katilerin fotrafini tasimazlar HASA HASA onu getirip Mubarek Hazreti ALININ yanina asmazlar

  2. DERSMİLİ

    08/12/2011 at 19:40

    yazılanları okudukça içim acıdı.bizi katledenleri biz içimizde barındırıp yaşatmışız.bizi katledenlerin adlarını yaşadığımız mekenlara vemişiz.bu ne acıdır bu ne çelişkidir.daha dün bile sivasta katliam yapanlar canlarımızın yanına onların adlarını asmadılar mı işte bu zihniyet..bizim katillerimiz bunlar biz bunlarla ne barişirız nede
    birlikte yaşarız bunu böyle bilsinler..

  3. Pingback: Dersim Soykırımının Baş Mimarı Mustafa Kemal’dir | Bati Ermenistan Ve Bati Ermenileri Sorunlari Araştirmalar Merkezi

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

nineteen − eighteen =

More in Dersim 38

To Top