Haberler
Vecihi Timuroğlu’nun arşivi Munzur Dergisi’ne bağışlandı
Dersimli usta yazar Vecihi Timuroğlu’nun binlerce kitaptan oluşan arşiv ve kütüphanesi Munzur Dergisi’ne bağışlandı.
Dersimnews.com – 23 Ekim 2014’te hayatını kaybeden Dersim kökenli araştırmacı – yazar, şair Vecihi Timuroğlu‘nun kütüphanesi, arşivi, aldığı ödüller ve plaketler Munzur Dergisi‘ne bağışlandı.
Vecihi Timuroğlu
Yaklaşık on bin kitap, dergi, fotoğraf, başlayıp da bitiremediği çalışmaları, kendisine yazılan mektuplar, Munzur Dergisi tarafından alınarak Tasnifi yapıldıktan sonra dergi bünyesinde “Vecihi Timuroğlu Arşivi” oluşturularak araştırmacılara ve ilgi duyanlara açılacak.
Vecihi Timuroğlu’nun arşivinin açılması ile ilgili açıklama yapan Munzur (Dersim Etnografya Dergisi) Sahibi Araştırmacı-Yazar Mesut Özcan,
“Vecihi Timuroğlu’nun arşivinin, kütüphanesinin Munzur dergisine bağışlanması, elbette anlamlıdır. Daha da anlamlı olan, yine bu arşivin ve kütüphanenin Munzur dergisi tarafından Dersim’e getirilmesi ve burada herkese açık tutmasıdır.
Munzur dergisi, böylelikle hem yapıtlarıyla, hem de anılarıyla ve binlerce kitabıyla Vecihi Timuroğlu’nu 1902’de ayrıldığı Dersim’e yeniden kavuşturmuştur. Başka deyişle Munzuroğulları’ndan, kutsal Munzur suyunun çıktığı gözelerin yanı başındaki Ziyaret köyünden yüzyıldan fazla bir zaman önce ayrılan Vecihi Timuroğlu, yine adını bu kutsal sudan alan Munzur dergisinin çabalarıyla Dersim’de, Munzuroğulları’yla, Munzur suyu ile yeniden buluşmuş olmaktadır.”dedi.
Timuroğlu’nun bu arşivinin Dersime büyük anlam ve değer kattığını ifade eden Yazar Mesut Özcan, “Sadece Vecihi Timuroğlu’nun değil, “faşizme verdiği iki evladı”nın anıları da böylelikle Dersim’le buluşmuş oluyor. Simin Timuroğlu ve Kürşat Timuroğlu’nun saklanan ve korunan notları, resimleri, şiirleri de artık Dersim’de Munzur dergisinin oluşturduğu bu kütüphanede yer alıyor.
Munzur dergisi, elbette daha başka Dersimli sanatçıların, yazarların, araştırmacıların, düşün adamlarının arşivlerini de taşıyacak Dersim’e… Vecihi Timuroğlu arşivinin Dersim’e taşınması, bir başlangıç sayılmalıdır. Çalışmalarımız devam etmektedir ve amacımızdan biri de sahipleri bu dünyadan göçmeden de arşiv ve kütüphanelerinin Dersim’e taşınmasını sağlamaktır.”diye konuştu.
Munzur Dergisi bünyesinde yer alacak olan arşivin herkese açık olacağını dile getiren Özcan,
“Hem Vecihi Timuroğlu arşivi, hem de gelecek başka arşivler tasniflendikten sonra her kese açık tutulacaktır. Arşivin bağışlanmasını ve Dersim’e taşınması konusunda verdiği karardan dolayı Vecihi Timuroğlu’nun eşi Aysel Çakır Timuroğlu’na özellikle teşekkür etmem gerekiyor. Bu davranış, en az arşiv kadar önemli ve kıymetlidir. Çünkü onun bu davranışı olmasaydı, bu arşivi Dersim’e getiremezdik.Bin bir türlü emekle oluşturulan bu kütüphane ve arşivin içeriğinin farkında bile olamazdık. Bu, büyük ve kutsal bir davranıştır.”dedi.
VECİHİ TİMUROĞLU KİMDİR?
Vecihi Timuroğlu 29 Ekim 1927’de Sivas ilinin Kangal İlçesine bağlı olan Yellice Köyünde doğdu. Kökeni Dersim’in Ovacık İlçesine bağlı olan Ziyaret Köy’üne dayanmaktadır. Maksudan Aşireti’ndendir. Soyu Munzur Baba’ya (Munzur Baba Söylencesine bkz.) dayanmaktadır, bu nedenle aile lakapları Munzuroğulları’dır. Soyadı yasası çıktığında Timuroğlu’nun babası Hüseyin Bey, Munzuroğulları soyadını almak istedi, ancak nüfus memuru ağa, bey, paşa gibi kökleri olanlara bu türden soyadı verilemeyeceğini söyleyince, alamadı. Vecihi Timuroğlu, bunun için: “Munzuroğulları soyundan gelenlerin kökleri zenginliğe dayanmamaktadır. Toprakları yoktur emekçidirler ve eşkıyalıktan geçinirlerdi.” demektedir.
AİLESİ 1902’DE DERSİM’DEN SÜRGÜN EDİLDİ
Babası, 1902′de Dersim’den sürgün edildi. İlkokulu Diyarbakır’ın Çermik ilçesinde okudu. Ortaokula Ankara Gazi Lisesi’nde başladı ve liseyi Erzurum Lisesi’nde bitirdi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Edebiyat Bölümü’nü 1950’de bitirdi. Ankara’da lise öğretmenliği ve müdürlüğü yaptı. Bakan Danışmanı oldu. Ankara Atatürk Lisesi müdürü görevindeyken emekliye ayrıldı.
İlk şiirini 1942’de Varlık dergisinde, ilk denemesini ise 1948’de Yücel dergisinde yayınlandı. 1973 yılında Evrim dergisini yayınladı. 1977’de Cemal Süreya, Ragıp Gelencik veAhmet Say ile aylık Türkiye Yazıları dergisini çıkarttı. Türkiye Yazıları, Adam Sanat, Dost, Sanat Rehberi, Türkçe, Yarın, Yeditepe, Yücel, Varlık, Damar gibi dergilerde şiir, deneme, inceleme, söyleşi gibi çeşitli türlerde yazılar yayımladı.
Şiir ve şiirin sorunları üzerine teorik çalışmalarından dolayı Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü sahibi olan Vecihi Timuroğlu, yazdığı İnsan Hakları Sözlüğü ile yabancı terimler için Türkçe karşılıklar üretmek, açıklamalar yapmak, ulusal kültürde özümlenmesini sağlamak ve böylece uluslararası insan hakları kültürünün içinde yer almayı öngörmeyi amaçlamıştır.
Vecihi Timuroğlu hakkında geniş bilgi için bakınız:
http://www.vecihitimuroglu.com/
