Dersim
Geçmişin Hayaleti
Radikal’den Eyüp Can yazdı…”Madem Kemal Bey parti içi krize dönüşen Dersim katliamı karşısında susmayı tercih ediyor, gelin esas konuşması gerekenleri konuşalım.”
Eyüp CAN-Radikal
Dersim ne tek başına CHP’nin ne de CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun sorunu.
Ama maalesef tüm Türkiye’nin yüzleşmesi gereken bu tarihi kara geçmiş, parti içi krize dönüştü.
CHP yönetimi, Dersim açıklamalarından dolayı Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün’e de, Haluk Koç öncülüğünde isyan bayrağı açan 12 milletvekiline de ‘susun’ dedi.
“Sen sus.”
“Sen de sus.”
Peki, kim konuşsun?
Foto: Askerler tarafından esir alınan Dersimlilerin boyunlarına prangalar takılmış – Dersim 1938
***
Madem Kemal Bey parti içi krize dönüşen Dersim katliamı karşısında en azından bu aşamada susmayı tercih ediyor, gelin esas konuşması, daha doğrusu elindeki belgeleri paylaşması gerekenleri konuşalım.
Türk Tarih Kurumu’nda ve Genelkurmay Arşivleri’nde Dersim’le ilgili çok sayıda belge, görüntü ve fotoğraf var.
Hatta savaş uçaklarının Dersim’i bombaladığı sırada çekilmiş görüntüler var.
Maalesef bu görüntülere erişim yasak.
Türkiye’nin ilk kadın pilotu Sabiha Gökçen’in katıldığı hava harekâtının Tarih Kurumu’nda bulunan görüntülerinin mesela bizzat önceki Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’un talimatıyla gizlendiği söyleniyor.
Bilgi erişimi kapsamında istenen ve yasal olarak da paylaşılması gereken tarihi vesikalar gizli kasalara kondu.
***
Her devletin geçmişe ait gizli belgeleri olur.
Ama bir süre sonra bu bilgi ve belgeler hem araştırmacılara hem de kamuoyuna açık hale gelir.
Aradan 75 yıl geçmiş olmasına rağmen Dersim görüntüleri bırakın kamuoyuna, araştırmacılara bile açılmış değil.
Neden?
Çünkü 2011 yılında bile geçmişe dair korkularımız var.
Sanki biz yüzleşmekten kaçtıkça yaşananlar gizlenmiş oluyor…
Hayır, tam tersi, onca yıl sonra bile gizleme çabası, yaşananların zihinlerde daha da büyümesine yol açıyor.
Kuşku, endişe ve spekülasyonlar gerçeğin önüne geçiyor.
***
Oysa belli bir zaman diliminden sonra bu belgeler yayımlansa ve tartışılsa, geçmişin acıları ile yüzleşebilsek, yasını tutup ders alabilsek geleceğe doğru daha sağlıklı hareket edebileceğiz.
Ama hayır, olmaz, tabularımız var!
Geçmişin hayaleti üzerimizde… Tabulardan kurtulmanın yolu, hayaletle değil gerçeklerle yüzleşmek.
En can alıcı sorular ve cevapları yarından itibaren Radikal’de.
İşte ‘Dersim Gerçeği’. (radikal)