Connect with us

Dersim News, Dersim Haber, Dersim

Ma Ça Xonde Nêçarime?

Haberler

Ma Ça Xonde Nêçarime?

Herkes xon de ho keno ke, Zazaki payra bımano: Zazacanın canlanması için her kes yapabilidiğini yapıyor, en azından, en azından bu kadarını. 

Ma ça xonde nêçarime? 

(Biz ne bu kadar çaresiz?)

086

Hasan Dewran 

Raşti, ma ça omıdê ho kerdo sıst, kerdo vindi?

Kulturê made sosyal mesuliyet ça xonde zof kemo.

Mara ça kes serve zon u kulturê ho nêgurino.

Tenga ma zof gırsa, tenga ma zof gırana.

Hardê made her daym herv biyo, ceng biyo,

tertelê u goç biyo. Hona ki esto!

Mılletê ma her ca ra pısqıyo. Axmê biyo.

Axme-çağme biyo! Biyo vıla şiyo!

 

Mılletê ma coka çeng u lengo, coka zerrêtengo,

Coka wertê na derdide fıkrê hode xaxude, sısto.

Kamiya hode xaxudo!

Made mordemo nêçar, mordemo vıleçewt zofo.

 

Endi nêçariya ho gırs mekerime.

Endi beso, nêçariye serro qeseymekerime.

Kam ke çı besekeno ey bıkero!

Taê olvazu ra, Haq cıra raji vo, Homa cıra rajivo,

Serva zon u kulturê ma çıke dest ra yeno,

ey kenê.

Mesela se kenê?

Bonê Kulturu kena ra, tey gurinê. Qezenta vezenê, eve Zazaki (Dımılki, Kırmancki) tey nusnenê,

Zonê ma serro gurinê, Lawıku (Deyru, deyısu, sanıku/istaneku/estaneku) danê arê, kenê kıtav, kenê kaset, domonunê hode zonê ma qeseykenê, qezenta Interneti vezenê, Facebook de pelga ho kena ra, zonê ma kenê cı, serva zonê ma informasyonu danê, danê are, nia çêfê ho tey anê, ma ki tey niadame çêfê ma, hederiya ma ki tey yena.

 

Taê olvaji eke zewejiayi, ya ki domonunê ho zeweynayi, sılayiya veyvide (davetiya veyvide) eve Zazaki nusnenê, veyvede zonê ma qeseykenê, veyvede zonê mara Zazaki de lawıku/deyru vanê, govende cênê/gênê, taê olvaji horê makina rınde /araba rınde cênê, zerrêde eve Zazaki qasetê muzik kenê cı, gosdanê, makina ramenê, çêf kenê, hederiya ho anê.

 

Her kes xonde ho besekeno.

Eke herkes ke xonde ho besekerd towa kerd, u waxt nêçariya ma  bena kemi, werte ra darina we.

Nêçariye zerrê madera, sarê madera. Endi beso, neçariye caverdime.

 

 

 

Makalede geçen sözçüklerin çevirisi

Zazaki – Tırkki Qçaresizliğimiz çok esebend

Zazaca-Türkçe sözlük

 

Rast: sağ (yön), doğru

Raşti: doğrusu, hakkikaten

Ma: biz

Omıd: umut

Ho: kendi, kendin

Sıst: gevşek

Vınd: kayıp:

Ho kerd vindi: kendini kayb etmek

sosyal mesuliyet: sosyal sorumluluk

kes: kimse

Serva (semeda, semeta, seveta, serva, qande): için

Kerdo sıst: gevşetilmiş,

Kerdo vindi: kayp edilmiş,

Zon (zıwan, zuwan): dil

Zonê ma Zazaki: dilimiz Zazaca

Gure: iş

Nêgurinê: çalışmıyorlar

Zof (zaf, deyra, pır): çok

Teng: dar

Tenge: darlık, kriz, zor durum, acil durum

Tenga ma: bizim zorluğumuz, çaresizliğimiz

Gırs (gırd): büyük,

Gıran (gıron): ağır, büyük

Tenga ma zof gırsa: çaresizliğimiz çok büyüktür.

Tenga ma zof gırana: çaresizliğimiz çok ağırdır

Hard (herd, erd): yer, toprak, ülke

Herv (harb): harb, savaş

Ceng: kavga, döğüş

Cengız: kavgacı, huysuz, sataşan, kudurgan

Herdaym (herdaim, her waxt, tım): her zaman

Goç: göç

Tertele: katliam

Hardê made: bizim topraklarda (memlekette)

Herdaym herv biyo, ceng biyo,

tertelê u goç biyo: her zaman savaş,

herzaman kavga ve katliam, her zaman göç olmuş.

 

Mılletê ma: halkımız, miletimiz

Her ca ra pısqıyo: heryere dağıtılılmış, püskürtülmüş

Axmê biyo: dağılmış

Axme-çağme biyo: darmadağın olmuş, serpiştirilmiş

 

Coka: bundan dolayı, bu yüzden

Çeng: kopuk, parçalanmış, kesik

Leng: topal,

Çeng u leng: paramparça, yıkık, sakat, perişan

Zerre: 1) midde, 2) iç, içeri 3) gönül

Zerreteng: içi dar, sabrı yok, keyfi yok, çabuk daralan

Werte (Zazaki: miyan): orta

Fıkır (Zazaki: Vatenê, Guman, Andişe): Fikir, Görüş,

Xaxuk: gevşek,

Fıkrê hode xaxude (xaxudiyê): fikirlerinde gevşekler,

Kam: kim

Kamiye: kimlik, kişilik, idendite, özbenlik

Kamiya hode xaxudo: kimliğinde, benliğinde gevşektir

Mada mılleto nêçar zofo: bizde çaresiz millet ( insan, kitle) çoktur

Çarê: çare, çözümlü

Nêçar: çaresiz,

Endi nêçariya ho gırs mekerime: artık çaresizliğini artırma, büyütme.

Endi nêçariye serro qesey mekerime.

Çı: ne

Besekerdene: başarma, becerme

Kam ke çı besekeno ey bıkero: kim ne beceriyorsa onu yapsın!

Taê: bazı, bazıları

Olvaz (Halbaz, Albaz, Olbaz, Olvaz, Hembaz, Ombaz, Embaz, İmbaz ….): Arkadaş

Haq (Heq, Wayır): Hak

Haq cıra raji vo: Hak kendisimden razı olsun

Homa: Zazaca´da Tanrı, Hak, Allahın …  eşanlamlarıdır

(Homa: Alevi ve Sunni Zazaların bu günkü inançlarına bölünmeden önce kendi dillerinde kullandıkları ve bugün halen yer yer kullandıkları Tanrı adıdır.)

Haq cıra rajivo, Homa cıra raji vo (bo): Hakk, Homa, Tanrı, Allah razı olsun, onları bağışlasın

Çı: ne

Dest: el

Yeno (eno): geliyor

Çıke dest ra yeno: ellinden ne geliyorsa

Ey kenê: onu yapıyorlar

Se: ne, nasıl

Tu se nena: sen nasılsın,

Mesela se kenê: mesela ne yapoyorlar?

Bon (ban): ev

Bonê Kulturi: Kültür evi

Rakerdene: açmak

Kenê ra: açıyorlar

Vetene: çıkarmak

Qezenta (pêseroke, mecmua): Gazette,

Qezenta vezenê: gazete çıkarıyorlar

Zazaki (Dımılki, Kırmancki) tey nusnenê: Zazaca yazıyorlar

Lawıke (Deyr, deyıse): şarkı, türkü

Sanıke (istaneke/estaneke): masal, efsane

Sanıku danê are: masal topluyorlar/derliyorlar

Domon (qıskêk, qıckêk, pıtkêk) : Çoçuk

Leyir: Yavru

Qıskek (gıçkek): Küçükler, ufaklar

Hurdi: ufaklar, minikler

Domonunê hode Zazaki geseykenê: Çoçuklarıylan Zazaca konuşuyorlar

Qezenta interneti vezenê: internet qazetesini çıkarıyorlar

Çêf: Keyif

Çêfê ho tey anê: bununla keyif ediyorlar, sevinç duyuyorlar

Pelge (Pele): 1) Yaprak, 2) Sayfa

Facebook de pelga ho kena ra: Facebook da sayfa açıyorlar

Zonê ma kenê cı: bizim dili içine yerleştiriyorlar, sokuyorlar

(= bunu bizim dilde, Zazaca´da, yapıyorlar)

Serva zonê ma informasyonu kenê cı:

bizim dil üzerine informasyonlar sokuyorlar

(= Zazaca üzerine bilgileri aktarıyorlar),

 

Nia çêfê ho tey anê: böylece seviniyorlar, keyifleniyorlar

Ma ki tey niadama: biz de bakıyoruz,

Çêfê ma, herediya ma ki tey yena: bizimde sevincimiz artıyor.

 

(Bu sayfalara Zazaca yazıyorlar, Zazaca hakkında bilgi veriyorlar,

şakalaşıyorlar, gülüyorlar, keyifleniyorlar, biz de okuyunca, seyr edince,

bu sevinci alıyoruz, paylaşıyoruz.)

 

Taê olvaji eke zewejiayi: bazı arkadaşlar evlenince

Ya ki domonunê ho zeweynayi: ya da çocukları evlendirince

Sılayiye: davetiye

Sılayiya veyvide (davetiya veyvi): düğün davetiyesinde

Eve Zazaki nusnenê: Zazaca yazıyorlar

Veyvede: düğünde

Veyvede zonê ma qeseykenê: düğünde Zazaca konuşuyorlar

Veyvede zonê mara, Zazaki de,  lawıku/deyru vanê:

düğünlerde Zazaca şarkılar,türküler söylüyorlar, Govende: halay

 

Govende cênê/gênê: halay tutuyorlar,

Taê olvaji horê makina rınde /araba rında) cênê:

bazı arkadaşlar kendine iyi bir araba alıyorlar

Zerrê de: içerde

Zerrede eve Zazaki qasetê muzik kenê cı:

içinde Zazaca muzik kasati çalıyorlar,

Makina ramenê: araba sürüyorlar

Çêf kenê, hederiya ho anê: seviniyorlar, Zazaca ile zevk çıkarıyorlar

 

Herkes xonde ho besekeno: herkes kendisi kadar yapabiliyor, herkes kendine göre bir şeyler yapıyor.

Herkes xon de ho keno ke, Zazaki payra bımano: Zazacanın canlanması için her kes yapabilidiğini yapıyor, en azından, en azından bu kadarını.

 

Herkes ke xonde ho besekerd towa kerd, u waxt nêçariye bena kemi, werte ra darina we.

Ve her kes yapabilidiği kadar zahmet etse, çabalasa bu çarasizlik biraz daha azalır.

___________________________________________________________________________

 

Sosyal medyada paylaşın
        
   
1 Comment

1 Comment

  1. hemed

    15/01/2015 at 04:10

    Cime to burine brao delal, ti pöo chik zpf wes arde’ra zon. Heq thoawe to mekero, wes u war ve, pir u qal ve. silame olwazen

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

4 × 4 =

More in Haberler

To Top