TİHV Raporu: Gezi Parkı Eylemlerinde 3 Bin 482 Kişi Gözaltına Alındı

Türkiye İnsan Hakları Vakfı tarafından yayınlanan 8 Temmuz tarihli Gezi Parkı Eylemleri raporuna göre 4900 kişi Gezi Parkı Eylemlerine katıldığı gerekçesiyle gözaltına alındı. 101 kişi tutuklandı. 8041 kişi yaralandı.

Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın raporu:

Gezi Parkı projesine yönelik 28 Mayıs 2013’te başlayan ve polisin topluma yönelttiği şiddet nedeniyle temel hak ve özgürlüklerin talep edildiği protestolara dönüşerek İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre Bingöl ve Bayburt hariç tüm illerde düzenlenen eylemler parklarda düzenlenen forumlarla devam ediyor.

İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin Taksim projesini iptal etmesinin ardından 6 Temmuz 2013’te Gezi Parkı’na gitmek için İstiklal Caddesi’nde ve Taksim Meydanı’nda toplanan halka, polis gaz bombası, tazyikli su ve plastik mermilerle saldırdı. Gece boyunca İstiklal Caddesi’nin ara sokaklarında ve Taksim Meydanı civarında devam eden saldırılar sırasında esnaf oldukları belirtilen 4 kişi Talimhane’de halka satırlarla saldırdı. Gözaltına alınan 4 kişi tutuklanmaları talebiyle sevk edildikleri mahkeme tarafından 7 Temmuz 2013’te serbest bırakıldı. Gece sonunda 59 kişi gözaltına alındı, onlarca insan yaralandı.

Toplanan gruplara saldıran polislerin kask numaralarının bulunmadığı ortaya çıkarken polis, sarı basın kartı bulunan gazetecileri de darp etti. Edinilen bilgilere göre 13 basın yayın çalışanı darp edilirken 2’si de gözaltına alındı.

Antakya’da 3 Temmuz 2013’te “eylemlerde para dağıttıkları” iddiasıyla polisin düzenlediği baskınlar sonucu gözaltına alınan 8 kişiden 6’sının sınırdışı edildiği, Türkiye vatandaşı 2’sinin ise serbest bırakıldığı 5 Temmuz 2013’te öğrenildi.

Eylemler nedeniyle TTB’ye göre 27 Haziran 2013 tarihi itibariyle 8041 kişi yaralanarak veya kimyasal gazdan etkilenerek hastanelere/gönüllü revirlere başvurmuştur. TTB’nin web sayfası üzerinden düzenlediği ankete katılan 11 bin 155 kişi kimyasal silah/gösteri kontrol ajanlarına maruz kaldığını belirtmiştir. Maalesef eylemler nedeniyle gösterilere katılan 4 kişi ile bir polis yaşamını yitirmiştir. Ölümlerin ikisi doğrudan polisin saldırısı nedeniyle gerçekleşmiştir:

3 Haziran 2013 tarihinde Hatay’ın merkez ilçesi Antakya’da Taksim Gezi Parkı protestoları sırasında 22 yaşındaki Abdullah Cömert hayatını kaybetti. Yapılan otopside ölümün başa alınan iki darbe ile gerçekleştiği belirtildi. Kafa arkasına aldığı darbe sonucu kafatası kırığı ve üzerinde yarım ay şeklinde 4 santimetre çapında kemiğe kadar ulaşan yırtığa rastlandığı belirtildi. Ahmet Cömert’in (22) ön otopsi raporunda ise Abdullah Cömert’in ateşli silahla öldürülmüş olma ihtimalinin bulunduğu bilgisi 5 Temmuz 2013’te ortaya çıktı.

21 yaşındaki Mehmet Ayvalıtaş, 2 Haziran 2013 tarihinde İstanbul’un Ümraniye İlçesi’nde eylemcilerin arasından geçmeye çalışan bir aracın altında kalarak yaşamını yitirdi.

Adana’da ise 5 Haziran 2013’te alt geçit köprüsünden düşen Komiser Mehmet Sarı ağır yaralı olarak kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.

Ankara’daki eylemlerde ortaya çıkan kamera kayıtları sonucu kimliği gizlenen bir polis memurunun silahından çıktığı ileri sürülen kurşunla ağır yaralanan Mehmet Ethem Sarısülük (26) adlı işçinin beyin ölümü 12 Haziran 2013’te gerçekleşti. Ethem Sarısülük’ün doğrudan bir polis memuru tarafından açılan ateş sonucu öldüğü yapılan otopsi sonucu ortaya çıkmıştır. Polis memuru Ahmet Şahbaz’ın ise tutuksuz yargılanmasına karar verilmiştir. Ahmet Şahbaz’ın “meşru müdafaa sınırları içinde kaldığı” iddiasıyla tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmasına Ethem Sarısülük’ün ailesinin yaptığı itirazı 3 Temmuz 2013’te Ankara 8. Asliye Ceza Mahkemesi “ailenin salıverme kararına itiraz hakkının olmadığı” gerekçesiyle reddetti.

15 Haziran 2013’te İstanbul’un Avcılar İlçesi’nde de yoğun gaz bombası kullanılması sonucu protesto eylemlerine katılan Zeynep Eryaşar (50) kalp krizi geçirerek yaşamını yitirdi.

Adana’daki Gezi Parkı eylemlerine katıldığı gerekçesiyle 24 Haziran 2013’te tutuklanan Mücadele Birliği Dergisi muhabiri Ulaş Yıldız, avukatının yaptığı itiraz sonucu 5 Haziran 2013’te serbest bırakıldı.

Bursa’daki Gezi Parkı eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle 4 Temmuz 2013’te düzenlenen ev baskınları sonucu Terörle Mücadele Şubesi’ne bağlı polis ekipleri tarafından gözaltına alınan Temel Haklar Derneği üyesi 16 kişiden 8’i “yasadışı DHKP/C Örgütü üyesi oldukları” iddiasıyla 6 Temmuz 2013’te tutuklandı.

Tüm Türkiye’de gözaltına alınanların sayısı ise TİHV verilerine göre 3482’ye , tutuklanan kişi sayısı ise 8 Temmuz 2013’te itibariyle 101’e yükselmiştir. Tutuklamalara “yasadışı örgüt yöneticisi veya üyesi olmak”, kamu malına zarar vermek”, “silah ve mermi bulundurmak” veya “cami basmak” gerekçe olarak gösterilmiştir.

İçişleri Bakanlığı ise yaptığı açıklamayla, eylemlerin Bingöl ve Bayburt hariç tüm illerde yapıldığını, eylemlere 2,5 milyon insanın katıldığını, 4 bin 900 kişinin gözaltına alındığını, 4 bin insanın yaralandığını, 14 parti binasının maddi hasara uğradığını duyurmuştu.

Gezi Parkı eylemlerine evlerinin balkonundan tencere ve tava ile ses çıkartarak katılan şu ana kadar 10 kişiye “Kabahatlar Kanunu’na muhalefet ettikleri” gerekçesiyle 88’er lira, 9 öğrenciye ise aynı kanundan dolayı 1000’er lira para cezası verildi.