Asırlık Zazaca masallar okul bahçesinde musiki eşliğinde anlatılıyor

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO) 2009 yılında yayımladığı raporunda, “yok olma tehlikesi altında olan diller” grubunda yer alan Zazacaya, “Yaşayan Diller ve Lehçeler” kapsamına alındıktan sonra ilgi artıyor.

Bu dilin yaşatılmasına katkı sunmak isteyen Mevlana Kız Anadolu Lisesinde 11. sınıfta okuyan Gülcan Taş, Fatma Salbaş, Melike Yöndeş, Zeynep Çağlayan, Ayşe Özdemir ve Hüda Demir, edebiyat öğretmenleri Songül Arıkız’ın öncülüğünde, mayıs ayında gerçekleştirilen TÜBİTAK 4006 Bilim Fuarı için “Zazaca Masallar” konulu proje hazırladı.

Bingöl Üniversitesi’nde bu dil üzerine araştırmalar yürüten öğretim görevlisi Murat Varol’un da desteğiyle Zazaca masallara ilişkin tarihi belgelere ulaşan öğrenciler, bu masallardan kentte en iyi bilinen “Mesle Pepuk/Keku” adlı masalı hazırlanan özel dekorla ve giydikleri yöresel giysilerle enstrüman eşliğinde anlattı.

Öğrenciler Zazaca masal anlatırken kaydettikleri görüntüleri sosyal medyadan paylaştı.

Görüntülerin büyük beğeni görmesi üzerine vatandaşlardan buna ilişkin etkinlik düzenlenmesi yönünde talep geldi.

Etkinlik 7’den 77’ye her yaştan kişiyi buluşturdu

Bunun üzerine Mevlana Kız Anadolu Lisesi Müdürü Bahattin Alın, okulun bahçesinde akşam saatlerinde Şewe Meslo (Mesele Gecesi) etkinliği düzenledi.

Öğrenciler, edebiyat öğretmeni Arıkız’ın da desteğiyle Bingöl Üniversitesince kendilerine verilen dokümanlardan ve kentte yaşayan ileri yaştaki vatandaşları dinleyerek kaleme aldıkları masallarla, Zazaca masal sayısını artırdı.

Yöresel giysili kız öğrenciler okulun bahçesinde bir araya geldikleri vatandaşları erbane, darbuka ve def eşliğinde anlattıkları masallarla buluşturdu. Masal anlatımına okulun müzik öğretmeni de çaldığı ney ile eşlik etti.

Büyük ilgi gören, 7’den 77’ye her yaştan vatandaşı buluşturan etkinlikte katılımcılar anlatılan masallarla kimi zaman hüzünlenirken, eğlenceli zaman da geçirdi.

Haftada bir gün 2 kez gerçekleştirilen etkinliğe, 2022-2023 eğitim öğretim yılında da devam edilmesi planlanıyor.

“Dilimizin kaybolmasını istemiyoruz”

Öğrencilerden Gülcan Taş, AA muhabirine, günümüzde neredeyse Zazaca konuşulmadığını belirterek, bu dilin yaşatılmasını istediklerini söyledi.

Taş, “Dilimizin kaybolmasını istemiyoruz. İstiyoruz ki; çocuklarımız da Zazaca konuşsun, Zazaca’yı sevsin ve unutmasın. Bunun için daha çok Zazaca masal anlatacağız.” dedi.

Melike Yöndeş de Zazaca’nın gelişmesini istediklerini belirterek, “Evde dahi Zazaca konuşmuyoruz. Amacımız unutulan Zazaca’mızı yeni nesillere aktarmak.” ifadelerini kullandı.

“Proje okul sınırlarını aştı”

Edebiyat öğretmeni Songül Arıkız, kentteki vatandaşların Zazaca ile ilgili etkinliklere özlem duyduğunu aktardı.

Etkinliğin beklediklerinin üzerinde beğeni gördüğünü anlatan Arıkız, “Proje okul sınırlarını aştı. Zazaca masal anlatıcıları yetiştirmeyi, müzikten, dramadan, görsel ve işitsel unsurlardan faydalanarak dilimizi gençlere tanıtmayı, geçmiş kültürümüzle gençlerimiz arasında köprü oluşturmayı amaçlıyoruz. Onlarca masala ulaştık. Annelerimizden dinlediğimiz sözlü masalları yazıya dökerek, gençlerin de seveceği bir formatta düzenledik.” diye konuştu.

“Zazaca’nın yaşatılması, gelecek kuşaklara ulaşması için umut olarak görüyoruz”

Bingöl Üniversitesi öğretim görevlisi Murat Varol da eski masalların proje kapsamında derlendiğini söyledi.

Düzenlenen etkinlikle geçmişi yad ettiklerini aktaran Varol, “Zazaca yok olma tehlikesi altında olan dillerden biri. Bunun en büyük göstergelerinden biri de çocukların bu dili konuşmaması olarak görülüyor. Ancak etkinlikte gördük ki; çocuklarımız gayet güzel ve akıcı bir şekilde Zazaca konuşuyor. Masallarımızı ezberlemişler. Bu aslında bizim için umut verici. Bunu Zazaca’nın yaşatılması, gelecek kuşaklara ulaşması için umut olarak görüyoruz.” şeklinde konuştu.

“Gösteriden sonra çocuklar aralarında Zazaca konuşmaya başladı”

Mevlana Kız Anadolu Lisesi Müdürü Bahattin Alın, hazırladıkları projeyi gelecek dönemde TÜBİTAK Bilim Olimpiyatları’na sunacaklarını söyledi.

Unutulmaya yüz tutan bu dilin yaşatılmasına katkı sunmak istediklerini belirten Alın, “Bu dili çocuklara sevdirmeyi amaçlıyoruz. Bu gösteriyi yaptıktan sonra çocuklar kendi aralarında Zazaca konuşmaya başladı. Amacımız bu projeyi daha da genişletmek. Farklı platformlarda da bunu sürdürmek istiyoruz.” dedi.

AA